ارزیاتی کیفی ت اسة اراضی تعییي ت لیذ پتا سیل هحص الت عوذ زراعی در دضت ارس جاى چکیذ استاى فارس 3 1 آه کوالی سر ستا ی - سیذ علی اتطحی - غالهرضا زارعیاى 1- دا ؽج ی کبرؼ بظی ارؼذ دا ؽگب آزاد اظالهی احذ ػل م تحقیقبت فبرض - اظتبد گر خبکؽ بظی دا ؽکذ کؽب رزی دا ؽگب ؼیراز 3- ػض یئت ػلوی هرکس تحقیقبت کؽب رزی ه بثغ طجیؼی اظتبى فبرض akamali394@gmail.comemail:-0917307144 : کوبلی ظر ظتب ی تلفي -آه در کط ر ها ت دلیل افسایص جوعیت خص صا گسترش ض ر ا فطار زیادی ت ه اتع طثیعی کطا رزی ارد آهذ است. ارزیاتی اراضی ه اسة ج ت تعییي ع استفاد از زهیي الزم هی تاضذ. در ویي راستا دضت ارس جاى اقع در ضوال غرتی ضیراز ت هساحت 16000 کتار ا تخاب گردیذ. هراحل هختلف تحقیق ضاهل هطالعات صحرایی آزهایطگا ی ارزیاتی کیفی ت د. در ارزیاتی کیفی از د استفاد ضذ ک تیج گیری ایی ت ( ) ک دقیق تری ت د ص رت گرفت. تایج ارزیاتی کیفی طاى داد ک کالس ت اسة ترای گیا اى گ ذم ج خیلی ه اسة ( 1 S( تا اه اسة ( 1 N( ترای ررت تحرا ی ( 3 S( تا اه اسة ( N( هیتاضذ ک ایي اهر ت اسط هحذ دیت ای خاک زهیي آ ک ترای ر س هحص ل هحذ دیت اقلین ترای ررت ت د. ت لیذ پتا سیل گیا اى از پیط ادی فائ ک تر اساس خص صیات گیا ی ضرایط اقلیوی هحاسث هیض د ترای گ ذم ج ررت ت ترتیة 8 8/8 6/8 تي در کتار تذست آهذ. اش ای کلیذی: ارزیاتی کیفی ت اسة اراضی ت لیذ پتا سیل گ ذم ج ررت. هقذه خبک یکی از ه ن تریي ه بثغ طجیؼی اظت. ز ذگی و ه ج دات ز ذ ث گ ی هعتقین یب غیر هعتقین ث خبک اثعت اظت. ارزیبثی اراضی اک ػ زهیي را در ثراثر اظتفبد ث خف ی ک از آى هی ؼ د هؽخؿ هیک ذ )ظبیط وکبراى 1991(. ارزیبثی ت بظت اراضی تؼییي درج ت بظت احذ بی خبک ثراظبض خف یبت اراضی ج ت ث ر ری بی هتفب ت اظت )ای ثی جاللیبى.)1385 تؼذاد زیبدی از کؽ ر ب ث یص کؽ ر بی در حبل ت ظؼ از ر غ بی هتفب تی ثرای ارزیبثی اظتفبد کرد ا ذ ک ر غ فبئ تقریجب پرکبرثردتریي ر غ ث د اظت )فبئ 1984(. ثراظبض ر غ فبئ توبهی هطبلؼبت ت بظت اراضی دارای 4 ظطح رد کالض تحت کالض احذ بی ت بظت اراضی هی ثبؼذ. رد ب هؽخؿ ک ذ ت بظت یب ػذم ت بظت اراضی عت ذ ک ثب ػالئن S N ؽبى داد هیؼ د. ه اد ا الف- تطریح ضعیت عو هی ه طق 1- ه قعیت سعت 1
ه طق ی ه رد هطبلؼ دؼت ارظ جبى در ؼوبل ؼرقی ؼیراز ث هعبحت 15000 کتبر هیثبؼذ ک ثیي ط ل بی جغرافیبیی 46 9 تب 1 30 ؼوبلی ػرق بی جغرافیبیی 1 53 تب 30 53 ؼرقی قرار دارد. - آب ا ج ت ثررظی پبراهتر بی اؼ بظی از داد بی اؼ بظی ایعتگب ج بى آثبد ثختگبى ث دلیل سدیکی ث ه طق ه رد هطبلؼ اظتفبد ؼذ. ایي ه طق دارای رشین رط ثتی Xeric رشین حرارتی Thermic هیثبؼذ. ب- اطالعات ه رد یاز ج ت ارزیاتی ت اسة اراضی تعییي پتا سیل ت لیذ ثو ظ ر ارزیبثی ت بظت اراضی تؼییي ت لیذ پتب عیل الزم اظت تؼذادی اطالػبت از ه طق ثذظت آیذ ک هیت اى آى ب را ث رت زیر خال و د: 1- ت ی اطالػبت خبکی ه رد هطبلؼ - ت ی اطالػبت اقلیوی ه رد هطبلؼ 3- تؼییي د ر رؼذ فیسی ل شیکی هحف الت ه رد هطبلؼ ج- ارزیاتی کیفی ت اسة اراضی ثو ظ ر ارزیبثی کیفی اراضی اثتذا د ر رؼذ ه طق ثذظت هیآیذ ظپط خف یبت اقلیوی خبکی هؤثر در رؼذ گیب بى ه رد هطبلؼ ارزیبثی در بیت ثب اظتفبد از ر غ ب جذا ل ه ج د کالض اراضی تؼییي هیگردد. 1- تعییي د ر رضذ ه طق ثرای تؼییي د ر رؼذ اثتذا ؼر ع پبیبى د ر ثبر ذگی ثب اظتفبد از راثط زیر ثذظت هیآیذ ظپط ج ت هحبظج پبیبى د ر رؼذ تؼذاد ر ز بیی را ک در طی آى ب 100 هیلیوتر از آة رخیر ؼذ در خبک هفرف هیؼ د ث ا ت بی د ر ثبر ذگی اضبف هیؼ د )کی ی 1376(. E ؼر ع د ر رؼذ: E پبیبى د ر ثبر ذگی: در ایي فره ل R هیساى ثبر ذگی E هیساى تجخیر تؼرق هی ثبؼذ. E E R 1 1 t int ger[( ) 30]/[ R ] R R - ای تعییي کالس اقلین اراضی ساد : در ایي ر غ اطالػبت اقلیوی خبکی ثذظت آهذ از ه طق ثب یبز بی آة ایی خبکی هحف الت ه رد ظر هقبیع کالض ر یک از پبراهتر بی اقلیوی خبکی تؼییي هیؼ د ظپط کوتریي کالض از ثیي کالض بی اقلیوی ثذظت آهذ ث ػ اى کالض ت بظت اقلین کوتریي کالض از ثیي کالض بی اقلین خبک ث ػ اى کالض اراضی ا تخبة هیؼ د. : در ایي ر غ کالض بی اقلین اراضی ثراظبض تؼذاد ؼذت هحذ دیت ب تؼریف هیؼ ذ. در ایي ر غ یک درج کوی ث ر هتغیر اقلیوی خبکی اختفبؾ داد هی ؼ د. ػذد 100 زهب ی ثکبر هیر د ک پبراهتر اقلیوی یب خبکی ه رد ظر ثرای گیب کبهال ه بظت اظت هحذ دیتی ایجبد ویک ذ درج کن تر از 100 ثرای زهب ی اظتفبد هیؼ د ک هتغیر I A B C...
اقلیوی یب خبکی ثرای هحف ل هحذ دیت ث ج د آ رد. ثب اظتفبد از درج ثذظت آهذ ث کوک ر غ اظت ری ریؽ د م هیت اى ؼبخؿ اقلین ؼبخؿ خبک را هحبظج کرد. : در ایي ر غ ؼبخؿ از راثط ر ثر ثذظت هیآیذ. I R min A B C... 100 100 100 در ایي راثط I ؼبخؿ C B A درجبت خف یبت هختلف خبک اظت. : در ایي ر غ ؼبخؿ از راثط ر ثر ثذظت هیآیذ. در ایي هؼبدل I ؼبخؿ حذاقل درج اظت. R min حذاقل درج ثیي خف یبت هختلف C B A درجبت خف یبت دیگر غیر از خف یت ثب تایج تحث الف- تعییي د ر رضذ ه طق ثراظبض هحبظجبت ا جبم ؼذ د ر رؼذ ه طق 106 ر ز ثذظت آهذ ک ثب د ر رؼذ هحف الت ه رد هطبلؼ وب گی ذاؼت ث بثرایي ج ت کبؼت دین هحف الت در ه طق الزم اظت ک چ ذ آثیبری تکویلی رت گیرد. ب- تایج ارزیاتی کیفی ت اسة اراضی در ا جبم ارزیبثی کیفی ت بظت اراضی ه طق ه رد هطبلؼ از ر د ر غ هحذ دیت پبراهتریک اظتفبد ؼذ ک تبیج حبل از آى در جذ ل 1 ؽبى داد ؼذ اظت. ج- تعییي ت لیذ پتا سیل ت لیذ پتب عیل ثرای توبم هحف الت ه رد ظر از ر غ فبئ ثذظت آهذ ک تبیج حبل از آى در جذ ل ارائ ؼذ اظت. د- تیج گیری ایی - پعتی ثل ذی ؼیت ه ن تریي ػبهل تؽکیل ت ع خبک بی ه طق ه رد هطبلؼ ؼ بخت ؼذ. - ثب ت ج ث ثررظی بی اقلیوی د ر رؼذ ه طق ثب ظیکل رؼذ هحف الت ه رد هطبلؼ وب گی ذاؼت ث بثرایي کبؼت دین ثذ ى آثیبری تکویلی ثبػث کب ػ ػولکرد هی گردد ت ی ویؼ د. - کالض ت بظت اقلین ثرای گ ذم ج خیلی ه بظت ) 1 S) ثرای ررت دارای ت بظت ثحرا ی ) 3 S) ثذظت آهذ. - هقبیع ر غ بی هحذ دیت پبراهتریک ؽبى داد ک تبیج ثذظت آهذ از ر غ پبراهتریک )ر غ ریؽ د م( ث اقؼیت ه طق سدیکترث د ث بثرایي ایي ر غ ج ت ارزیبثی احذ بی خبک ه طق ه بظتتر ؼ بخت ؼذ ه رد اظتفبد قرار گرفت. - کالض کیفی ت بظت اراضی ثرای هحف الت گ ذم ج S 1 تب N 1 ثرای ررت S 3 تب N ثذظت آهذ. - در ثررظی بی ا جبم ؼذ هقذار آ ک هحذ دک ذ تریي ػبهل در ثیػتر احذ بی خبک هؼرفی ؼذ. فبکت ر بی دیگری هب ذ آة ا پعتی ثل ذی ظ گ ظ گریس ثبفت ؼ ری ح بغ ثعت ث ع گیب هحذ دیت الی در احذ بی هختلف خبک ث د ذ. - ت لیذ پتب عیل ثذظت آهذ ثرای ررت ثیؽتر از د گیب دیگر ثذظت آهذ ایي ؽبى د ذ ت اى ت لیذی ثبالی ایي گیب در ؼرایط ه بظت خبک آة ا ث د. جذ ل 1- هقایس کالس اراضی گیا اى ه رد هطالع ت هحص ل گ ذم ج ررت احذ خاک 3
f f 1.1 f f 1. f f 1.3 N tsf f 1.4 N ts N ts.1 3.1 اداه جذ ل 1 4.1 4. N ts N ts 4.4 N ts N ts 4.5 N ts N ts 4.6 7.1 7. جذ ل - ت لیذ پتب عیل ثرخی پبراهتر بی ه رد یبز ثرای هحبظج آى ضریة ت فس )t C( 0 /003 0 /00305 0 /0073 1. ای ثی غ. ا. جاللیبى. 1385. ارزیبثی اراضی )کبرثری بی کؽب رزی ه بثغ طجیؼی(. ا تؽبرات دا ؽگب ؼتی اف بى.. گی ی ج. 1376. ارزیبثی کیفی ت بظت اراضی ثرای جبتبت زراػی ثبغی. هؤظع تحقیقبت خبک آة ؽری ف ی ؼوبر 1015. 3. FAO. 1984. Guidelines: Land evaluation for foresty. FAO Soils Bulletin. No48, Rome, Italy. 4. Sys, C., E. Van Ranst, and J. Debaveye. 1991a. Land evaluation, Part I: Principles in land evaluation and crop production calculations. General Admination for Development cooperation. Agri.Publ. No 7, Brussel, Belgium. 74 pp. Qualitative Land Suitability Evaluation and Potential Production Determination for Major Field Crop in Ghir&Karzin Plain, Fars Province Amene Kamali Sarvestani 1 - Seyed Ali Abtahi - Gholamreza Zareian 3 1-M.Sc student, Islamic Azad University, Science and Research Branch Fars Akamali394@gmail.com - Prof, Soil Science Department, College of Agriculture, Shiraz University 3- Scientefic member of Agriculture and Natural Resources Center of Fars, Iran - correspondig email adress: akamali394@gmail.com Abstract In Iran, increases in populations and in particular in developing countries are placing increased pressure on both natural and agricultural resources. The Arsanjan plain with 16000 ha area located in Northern East of Shiraz had been chosen. The different stages of research were Consist of morofological, physicochemical studies and qualitative evaluation. In qualitative evaluation, limitation and parametric methods were used that the final results with parametric method (square 4 هحص ل ه اتع پاراهتر ت لیذ پتا سیل )Y( هاکسیون رخ ت لیذ زیست ت د اخالص )bgm( هاکسیون رخ رضذ ضاخص سطح ترگ) LAI ( تعذاد ر ز ای سیکل رضذ )L( 10 06 115 m m 4 /5 4 /5 3 /5 )KLAI( 0 /97 0 /97 0 /8 kgcho/ha.hr 31 /66 307 /45 553 /73 ton/ha 6766 /19 8818 /98 8009 /59 گ ذم ج ررت
root method) that was more exact method was done. The results of qualitative evaluation showed that suitability class was for wheat and barley most suitable (S 1 ) to unsuitable (N 1 ) and for maize marginally suitable (S 3 ) to unsuitable (N ) that this affair was due to soil, land limitation and calsite for every three crops and climate limitation for maize. Plant potential production was gained from FAO offered method that was accounted according to plant and climate characteristics for wheat, barley and maize 6.8, 8.8 and 8.0 ton in ha. Keywords: Qualitative Land Suitability Evaluation, Parametric Method, Potential production, Wheat, Barley, Maize. 5